چگونه یک ماده یا روش وارد فهرست ممنوعه آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ می شود؟
بارها اتفاق افتاده که مثبت شدن تست دوپینگ یک ورزشکار تیتر یک بسیاری از خبرگزاری های مطرح دنیا شده است. برنامه های تلویزیونی ساعت های زیادی را به این خبرها اختصاص یدهند. سازمان های مربوطه جلسات مختلفی در این رابطه برگزار کنند. کارشناسان برجسته دنیا نظرشان را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارند. اصلی ترین موضوع در این زمینه استفاده ورزشکار خاطی از یک روش یا ماده ای ممنوعه بوده است. اما استفاده از یک ماده یا روش چرا دوپینگ محسوب می شود؟ این روش یا ماده چگونه ممنوع شده است؟ معیار اصلی آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ برای اضافه کردن یک ماده یا روش ممنوعه به فهرست چیست؟
چرا دوپینگ مسیری است به سمت نابودی
دنیای امروز سراسر از تفکرات متفاوت است که هر کدام به نوبه ای می خواهند راه رسیدن به یک هدف را بهینه و تا جای ممکن کوتاه کنند. تفکراتی که اغلب باعث پیشرفت در زندگی بشر شده است. باعث اختراعات جدید یا به وجود آمدن علمی نوین گردیده است. اما در بعضی موارد این تفکرات در مسیر نادرست صرف می شود. یا توسط آن ها مسیری نادرست ایجاد می شود که پایان آن چندان هم خوشایند نیست. همانطور که می دانید ورزش جزئی از زندگی روتین انسان ها شده و محبوبیت زیادی پیدا کرده است. محبوبیتی که باعث مشهور شدن بسیاری از افراد می شود. ذات انسان نیز به دنبال مشهور شدن است.
در این بین برخی تفکرات به دنبال سواستفاده از انسان های نا آگاه هستند و مسیر های نادرستی ایجاد می کنند. مسیر هایی که شاید در ظاهر خطری نداشته باشند، ولی عواقب خطرناکی برای افراد خواهند داشت. به دلایلی این مسیر ها طرفدار پیدا می کنند. دلایلی همچون زیبا توصیف شدن یا سریع تر به مقصد رسیدن می تواند چشم انسان را به روی واقعیت ها ببندد. در اصطلاح به آن مسیر ها دوپینگ می گویند. مسیری که باعث از بین رفتن رقابت سالم و ورزش پاک می شود. اما به چه بهایی توانش را به جان می خرند؟
یک ماده یا روش تحت شرایطی به فهرست اضافه خواهد شد
آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ هر ساله فهرست ممنوعه ای منتشر می کند. این فهرست شامل مواد و روش هایی است که نباید استفاده شوند و فرد خاطی مورد مجازات قرار خواهد گرفت. اما موارد این لیست چگونه انتخاب می شوند؟ مطابق با آیین نامه آژانس یک ماده یا روش زمانی ممنوعه اعلام می شود که مطابق با یکی از سه شرط زیر باشند.
- شامل دو مورد از سه معیار آژانس باشند؛
- ورزشکار قصد دور زدن تست دوپینگ را داشته باشد؛
- ماده ای که مصرف غیر انسانی داشته باشد مصرف کرده باشد.
معیار های آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ
آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ سه معیار برای تشخیص ممنوع بودن یا نبودن یک ماده یا روش دارد. معیار هایی که خیلی ساده می توان آن ها را درک کرد. هر ماده یا روش که دو معیار را شامل شود وارد لیست ممنوعه آژانس خواهد شد. این معیار ها در ادامه قابل مشاهده هستند.
- پتانسیل افزایش عملکرد ورزشی را دارد
- خطرناک برای سلامتی ورزشکاران است
- روح ورزش را نقض می کند
با نگاه کردن به لیست ممنوعه به مواردی برخورد خواهید کرد که هیچ یک از این معیار ها را شامل نمی شوند. اما ماده یا روشی بدون دلیل انتخاب نشده اند. این موارد شامل یکی از گزینه های زیر خواهد شد.
- دور زدن تست دوپینگ ممنوع
- ماده ای که برای استفاده انسانی تایید نشده است ممنوع
دور زدن ممنوع
در ابتدا مواد و روش های ممنوعه بوجود آمدند. آژانس مبارزه با دوپینگ آن ها را ممنوع اعلام کرد. تفکراتی به وجود آمد که می توان تست های دوپینگ را دور زد. با استفاده از مواد یا روش هایی که اثر یا تشخیص مواد ممنوعه را پنهان می کنند. اما آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ که دارای کارشناسان و پژوهشگران زبده ای است و مطابق با علم روز دنیا پیش می رود، دست خاطیان را رو کرد. آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ رسماً در آیین نامه خود عنوان کرده است که استفاده از مواد یا روش هایی که در تشخیص مواد ممنوعه تداخلی ایجاد کنند ممنوع است.
استفاده از مواد غیر انسانی ممنوع
علاوه بر مواد و روش های که تا کنون ذکر شده است، یک مورد دیگر نیز وجود دارد. آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ تاکید کرده است که استفاده از ماده ای که برای استفاده انسانی تایید نشده است، محرومیت به همراه خواهد داشت.
چه زمانی ممنوعیت یک ماده یا روش اعلام می گردد؟
فهرست ممنوعه هر ساله با مشورت کارشناسان علمی، پزشکی و ضد دوپینگ بررسی می شود تا اطمینان حاصل شود که این فهرست شیوه های دوپینگ را در جهان منعکس می کند. اول ژانویه هر سال زمان اجرا شدن فهرست جدید است. البته که این فهرست، سه ماه قبل از لازم الاجرا شدن منتشر می گردد.
استثنا وجود دارد
همانطور که گفته شد فهرست ممنوعه هر ساله منتشر می گردد. اما با این حال آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ اعلام کرده است که در شرایط استثنایی یک ماده یا روش ممکن است در هر زمانی به این فهرست اضافه گردد.